İSTANBUL SÖZLEŞMESİNDEN ÇIKIŞ İÇİN YETKİ TBMM’DEDİR:

-ANAYASA MADDE 90: ULUSLARARASI SÖZLEŞMELER TBMM YETKİSİNDE VE KANUN HÜKMÜNDEDİR: “Türkiye Cumhuriyeti adına yabancı devletlerle ve milletlerarası kuruluşlarla yapılacak antlaşmaların onaylanması, TBMM’nin onaylamayı bir kanunla uygun bulmasına bağlıdır. […]. Usulüne göre yürürlüğe konulmuş Milletlerarası antlaşmalar kanun hükmündedir”. Hatta Madde 90’ın devamında, temel hak/özgürlüklere ilişkin bu tür milletlerarası antlaşmalar ile çatışan bir Kanun olursa, antlaşma hükümlerinin öncelikli uygulanacağı öngörülmüştür.

-ANAYASA MADDE 87: ONAYLAMAK, DEĞİŞTİRMEK VE KALDIRMAK TBMM’NİN YETKİSİNDE:  “Türkiye Büyük Millet Meclisinin görev ve yetkileri, kanun koymak, değiştirmek ve kaldırmak; […] milletlerarası antlaşmaların onaylanmasını uygun bulmak”.

  • Anayasa madde 87 ve 90’a göre, Milletlerarası Antlaşmalar TBMM’nin yetkisindedir ve KANUN HÜKMÜNDEDİR. Bir Kanunu bir Cumhurbaşkanı Kararnamesi veya Kararı değiştiremez, yürürlükten kaldıramaz.

-ANAYASA MADDE 104: BU KONUDA CUMHURBAŞKANI KARARNAMESİ ÇIKARILAMAZ:

-“Anayasanın ikinci kısmının birinci ve ikinci bölümlerinde yer alan temel haklar, kişi hakları ve ödevleri […] Cumhurbaşkanı Kararnamesi ile düzenlenemez”. İstanbul Sözleşmesi temel haklar ve kişi hakları ile ilgilidir: Şiddet mağdurlarının haklarını düzenlediğinden, Anayasa madde 15 ve 17’de düzenlenen “kişinin yaşama hakkına, maddi ve manevi varlığının bütünlüğüne dokunulamaz”, “herkes yaşama, maddi ve manevi varlığını koruma hakkına sahiptir”, “kimseye işkence ve eziyet yapılamaz” ilkeleri ile doğrudan ilişkilidir.

– “Kanunda açıkça düzenlenen konularda Cumhurbaşkanlığı kararnamesi çıkarılamaz”.

  • Anayasa madde 104’e göre: İstanbul Sözleşmesi Anayasamızda yer alan temel haklara ilişkin olduğundan, Cumhurbaşkanı Kararnamesi ile düzenlenemez. Aynı zamanda İstanbul Sözleşmesi bir Kanun ile düzenlendiğinden (uygun bulma kanunu) ve Kanun hükmünde olduğundan; bu konuya ilişkin bir Cumhurbaşkanı Kararnamesi çıkarılamaz.

SONUÇ: Kadına şiddet, ülkemizin kanayan bir yarası iken, Türkiye’nin İstanbul Sözleşmesinden çıkması kabul edilemez. Daha 8 yıl önce TBMM’de OY BİRLİĞİ ile onaylanmıştı. Bugün Sözleşmeden çıkış aynı usulün takip edilmesini gerektirir: TBMM’de “uygun bulunmasının” tekrar görüşülmesi ve yeni bir Kanun gerektirir. Ayrıca, milletimizin %100’ünü temsil edenlerin oy birliği ile onayladığı bir anlaşmadan 1 kişinin kararı ile çıkılması milli iradeye saygıya da aykırı olur. Kadınlarımızı şiddetten koruma taahhüdünün temel metni olan İstanbul Sözleşmesi’nden çıkış için oy veren tüm Milletvekillerini ve siyasi partileri, kanaatimce kadınlarımız not edecektir ve gelecek seçimlerde hatırlayacaktır

Saygılarımla, Av. Ece Güner Toprak.